NGC4490, NGC4485 Cocoon Nebula

ในฤดูร้อนกลุ่มดาวหมีใหญ่หรือจระเข้ขึ้นสูงทางทิศเหนือตั้งแต่หัวค่ำ ทางทิศใต้ของหางหมี มีดาวดวงหนึ่งที่สว่างจนมองเห็นได้จากชานเมืองกรุงเทพอย่างบางพลี “คอร์ คาโรลิ” ดาวสว่างที่สุดในกลุ่มดาวคาเนส เวแนตติซายหรือหมาล่าเนื้อ

กลุ่มดาวหมาล่าเนื้อมีดาวสว่างที่พอมองเห็นแค่สองดวง เปรียบเป็นหมาสองตัวของคนเลี้ยงสัตว์ “บูเตส”

คาเนส เวแนทติซายเป็นกลุ่มดาวที่ได้รับการตั้งขึ้นเมื่อปี 1687 โดยโยฮานเนส เฮฟวิเลียสนักการเมืองท้องถิ่นที่เป็นนักดาราศาสตร์ด้วยชาวโปแลนด์ ถึงจะเป็นกลุ่มดาวเล็กๆแต่พื้นที่บริเวณนี้เต็มไปด้วยแกแลกซี่ที่น่าสนใจจำนวนมาก

หนึ่งในนั้นก็คือ โคคูนแกแลกซี่ - NGC4490, NGC4485 ที่ห่างจากดาว “ชาร่า” ดาวดวงรองของกลุ่มไปราวครึ่งองศาทางทิศตะวันตกเฉียงเหนือ

โคคูนน่าสนใจก็เพราะเป็นกาแลกซี่สองตัวที่ผ่านการชนกันมาแล้ว ตอนนี้อยู่ในช่วงที่กำลังเคลื่อนที่ห่างออกจากกัน สิ่งที่เรามองเห็นก็คือ กาแลกซี่ที่ทรงรีที่โดนบิดและดึงด้วยแรงโน้มถ่วงจากอีกฝ่าย

ที่สำคัญเราสามารถมองเห็นรูปร่างที่ผิดปกติได้จากกล้องดูดาว

โคคูนกาแลกซี่มีผมมองเห็น มีรูปร่างเหมือนวงรีที่ถูกจับมาบิดให้โค้งและเรียวลงฝั่งหนึ่ง เป็นกาแลกซี่ที่รูปร่างแปลกที่สุดที่เคยเห็นตัวนี้คือ NGC4490 และมีแกแลกซี่อีกตัวใกล้ปลายที่โค้งเรียวลงมา ตัวนี้คือ NGC4485

NGC4490 สว่างไม่ยากนัก มีรายงานว่ามองเห็นได้จากกล้องสองตาด้วยซ้ำไป แต่ NGC4485 นี่จะยากขึ้นมาก

ผมว่ากล้องดูดาวต้องราว 8” ขึ้นไปและฟ้าต้องดีพอจึงจะเห็นทั้งคู่

ข้อมูลทั่วไป

Catalog number: NGC4490, NGC4485 Cocoon Galaxy
Type: Spiral Galaxy
Constellation: Canes Venatici
Visual Magnitude: +9.31
Apparent Size: 6.8x1.7’
Distance: 30Mly

Coordinates
R.A. 12h 31m 31.41s
Dec. +41° 32’ 21.4”