NGC5128 : Centaurus A, Hamburger Galaxy

ราวห้าทุ่มเดือนเมษายน มองไปทางใต้กลุ่มดาวเซ็นทอรัสหรือคนครึ่งม้าปรากฎให้เห็นเต็มตัว กลุ่มดาวกางเขนใต้สว่างเด่นใต้ท้องของเซ็นทอร์พอดี

คืนนี้ที่บ้านหมี่แม้จะเห็นเซ็นทอร์ แต่ก็มองไม่เห็นกระจุกดาวทรงกลมโอเมก้าเซ็นทอรี่ที่มีค่าความสว่างแมกนิจูด 3.7 ด้วยตาเปล่า ทั้งที่โดยปกติหากอยู่ชานเมืองขนาดเล็กอย่างบ้านหมี่มองเห็นได้สบาย หมายความว่า ท้องฟ้าที่เห็นยังมีหมอกควันคลุมอยู่ทั่วไป

ผมหยิบกล้องสองตากวาดไปมา โอเมก้าเซ็นทอรี่ยังยังสว่างเป็นฝ้ากลมอยู่บนหลังเซ็นทอร์ จากนั้นมองหากาแลกซี่ Centaurus A หรือ NGC5128 ที่อยู่ห่างออกไปทางทิศเหนือ 4.5 องศา ด้วยกล้องสองตาขนาด 8x40 ก็ไม่พบอะไร

ย้ายมาดูที่กล้องดูดาว การฮอบไม่ยากเลย ยิ่งถ้าใช้เม้าท์แบบอิควอเทอเรียลก็ยิ่งง่าย จากโอเมก้าเซ็นทอรี่ ล็อคแกน RA แล้วขยับแกน DEC ไปทางเหนือ 4.5 องศาก็จบ

NGC5128 เป็นกาแลกซี่ที่สว่างเป็นอันดับห้าบนท้องฟ้าแต่คืนนี้มองยากเพราะจางมาก ผมต้องเช็คกับภาพสเก็ตช์ของนักดูดาวท่านอื่นเพื่อยืนยันสิ่งที่เห็นว่าใช่หรือเปล่า

ที่กำลังขยาย 111 เท่า ปรากฎฝ้าจางเป็นคล้ายแฮมเบอร์เกอร์ครึ่งซีก มีดาวหนึ่งดวงอยู่ภายใน เมื่อใช้วิธีมองเหลือบและเลื่อนกล้องไปมา ก็เริ่มมองเห็นแฮมเบอร์เกอร์อีกซีกที่จางกว่ามากโดยมีแถบมืดคั่นระหว่างกลางไม่มีดาวใดที่ฝั่งนี้

กาแลกซี่ตัวนี้เชื่อว่าอยู่ในระยะการชนกันระหว่างกาแลกซี่แบบวงรีและกาแลกซี่แบบกังหัน ทำให้เรามองเห็น NGC5128 มีรูปร่างแบบวงรีและมี แผ่นจานฝุ่นล้อมรอบตรงกลางแบบในภาพถ่าย กล้องดูดาวขนาดใหญ่น่าจะมองเห็นโครงสร้างของแถบฝุ่นได้มากขึ้นครับ

ปัญหาเรื่องมลภาวะเป็นเรื่องใหญ่ที่รุนแรงขึ้นทุกปี ผมพบว่าแสงดาวและจำนวนดาวบนฟ้านั้นบอกถึงระดับของมลภาวะได้เช่นกันครับ

คลิกภาพเพื่อขยาย

ข้อมูลทั่วไป
Catalog number: NGC5128, Centaurus A, Hamburger Galaxy
Type: Galaxy
Constellation: Centaurus
Visual Magnitude: +6.78
Apparent Size: 25.7 x 19.5’
Distance: 11 Mly

Coordinates
R.A. 13h 26m 35.77s
Dec. -43° 06’ 59.8”